Bu yazımızda endüstri üzerinde büyük etkiler ortaya koyan, seri iletişim protokolleri RS232 ve RS485 konusuna değineceğiz.
Yarım yüzyıldan fazla zamandır kullanılmasına rağmen, hala popülerliğini koruyan RS232 ve RS485 seri iletişim standartlarının genel tanımlarına bakalım öncelikle.
RS232 Nedir?
RS232’nin tanımı kabaca “Seri ikili veri alışverişini kullanan veri terminal ekipmanı ile veri iletişim ekipmanı arasındaki arayüz” şeklinde ifade edilir Daha anlaşılır şekilde ifade etmek gerekirse, RS232, bir seri iletişim biçimi veya veri iletmenin bir yoludur. RS232, hem asenkron hem de senkron veri aktarım modlarını destekler.
Asenkron, PC ve diğer cihazlarla iletişim için daha yaygın olarak kullanılır. RS232 protokolü, verileri tek bir iletişim hattı üzerinden her seferinde bir bit iletir. Bu, onu uzun mesafeli iletişim için ideal bir çözümdür. Asenkron, veri bitlerinin ne zaman gönderildiğini ifade eder, önceden tanımlanmış bir zaman diliminde değildir, bir saat darbesi ile senkronize edilir.
Öte yandan RS232 maksimum 20 kbps veri iletim hızında sadece bir DTE ( data terminal cihazı)’nın sadece bir DCE ( data haberleşme cihazı ) ye bağlanabildiği bir haberleşme arayüzüdür ve bu iki cihaz arasındaki maksimum kablo uzunluğu 15 metre olabilir.
RS485 Nedir?
RS232’nin en temel probleminin sinyal hattı üzerindeki gürültüden kolay etkilendiğini yukarıda ifade etmiştik. RS232 protokolü alıcı ve verici arasındaki data voltajı ortak bir toprak hattı kullanarak karşılaştırır. Toprak hattındaki herhangi bir voltaj artımı kötü sonuçlar doğuracaktır. Bu yüzden RS232 tetikleme seviyesi +/- 3volta ayarlanmıştır. Bu nedenle mesafe arttığında gürültü artar. RS485 standartında ise sinyal referansı için ortak sıfır kullanılmaz. Bu sebeple RS485 alıcı ve verici ünite arasındaki voltaj seviye farkı bir problem oluşturmamaktadır.
RS485 sinyalleri değişkendir ve her bir sinyal Sinyal+ ve Sinyal- hatları üzerinde iletilir. RS485 alıcısı sinyal hattı üzerindeki kesin voltaj seviyesi yerine iki hat arasındaki voltaj farkını karşılaştırır. Bu sayede bir çok haberleşme sorunun temeli olan toprak döngüsü engellenmiş olur.
Kullanım Alanları
Hem RS232 hem de RS485 protokolleri, endüstriyel kablosuz kontrollerde, bilgisayarlarda, robotlarda, tıbbi ekipmanlarda vs. kısacası veri iletimi ihtiyacı duyan olan cihazda görebilmek mümkündür. RS232 ve RS485 konnektörlerinin pin bağlantı bilgileri şu şekildedir:
Şimdi RS232 ve RS485 seri iletişim standartlarının ne olduğunu öğrendik. Peki bu iki standart arasında neden bir seçim yapmak gerektiğine değinelim. İşte bu noktada ana farklılıklara dikkat etmemiz gerekecek. RS232 ile RS485 arasında başlıca şu farklar bulunmaktadır:
- Operasyonel Mesafe
- Elektriksel Gürültü ve Toprak Potansiyeline Karşı Bağışıklık
- Verici ve Alıcı Sayısı
- Veri İletim Hızı
RS232 ile RS485 standartlarının özellikleri şu şekildedir:
Yukarıdaki tabloda da belirttiğimiz gibi RS232 için verici ve alıcı arasındaki maksimum çalışma mesafesi 15 metredir. Bununla birlikte, daha yavaş veri hızları ile bir değiş tokuş ile uzunluk önemli ölçüde uzatılabilir. RS485 için mesafe, 1200 Metreye kadar dikkate değer ölçüde daha uzundur. Bu, RS232’nin mesafesinin 24 katıdır. Yalnızca ekipmanın vericiden uzakta çalışması amaçlanıyorsa RS485’i seçmek mantıklı olacaktır.
RS232, toprak potansiyelindeki farklılıklar minimum olduğunda iyi performans gösteren voltaj seviyesine dayalı bir sistemde çalışır. Ancak, farklı potansiyel seviyelerine sahip elektriksel olarak gürültülü ortamlarda RS232 çok kırılgandır ve veri bozulmasına izin verir. Buna karşılık, RS485 bir diferansiyel voltaj sisteminde çalışır. Bu, RS485’in daha yüksek düzeyde gürültü bağışıklığı göstermesini sağlar. Diferansiyel voltaj sistemi ayrıca RS485’in daha uzun veri aktarım mesafesi ve daha düşük voltaj kullanımı sağlamasına izin vererek veri hızını artırmaya yardımcı olur.
Bir RS232 Seri Arabirimi, iki cihazı bağlamak için kullanılır. Bir verici ve bir alıcı olmalıdır. Bir RS485 Seri arabirimi, tek bir vericiye 32 adede kadar cihazı bağlayabilir. Ayrıca RS232 ve RS485’in sabit olmadığını da unutmamalıyız. Daha yeni ekipman daha yaygın olarak bir USB arabirimi kullanır. Bu nedenle, farklı türde ekipmanların veya cihazların birlikte çalışmasını sağlamak için USB’den RS232, USB’den RS485’e veya RS485’den RS232’ye vs. bir dönüştürme gerektirir. İşte bu dönüştürme işlemlerini dönüştürücülerle yapabilmek mümkün.
Direnc.net stoklarında yer alan söz konusu dönüştürücüleri burayı tıklayarak temin edebilirsiniz. Bu dönüştürücülerden bazıları şöyledir:
- FT232 USB – TTL Dönüştürücü Seri Kablo
- USB – RS485 Modülüne Dönüştürücü
- Endüstriyel İzole USB’den RS485’e Dönüştürücü
Bir sonraki yazımızda görüşmek dileğiyle…