3 Boyutlu Yazıcı (3D Printer) dünyasının olmazsa olmazı olan Filamentler hakkında gerekli tüm bilgileri içeren bir içerik oluşturmayı hedefleyen bu yazımızda, ideal Filament seçimine odaklanacağız.
Filament Nedir?
3 boyutlu (3D) yazıcıların modellemesinde kullanılan termoplastik hammaddeye Filament denir. Birçok çeşit filament bulunmaktadır. Bunlar farklı özelliklerde ve farklı sıcaklıklarda kullanılmasına göre çeşitlenmektedir. Öte yandan baskı kalitesi için ideal filament seçimi çok önemlidir.
Filamentleri çap ölçülerine göre ayırdığımızda 2 tür olarak karşımıza çıkacaktır. Bunlar; 1,75 mm ve 2,85 mm/3 mm olarak üretilmektedir.
Filament Çeşitleri Nelerdir?
- PLA (Poliaktirk Asit)
- ABS (Akrilonitril Büdadien Stiren)
- PETG (Polyethylene Terephthalate Glycol-Modified)
- Esnek (Flex)
- Şeffaf
- STH
- TPE
- PVA
- Antibakteriyel
- TPU (Termoplastik Poliüretan)
- Antibakteriyel
- Polyamid Ahşap, tahta, bambu vs
- Özel Filamentler
En yaygın olan ve direnc.net stoklarında da yer alan filament çeşitleri PLA, ABS, STH, PETG, TPU ve Flex türleridir. filament çeşitlerinden direnc.net stoklarında bulunmayan filament çeşitlerine de değineceğiz.
Özel filament şeklinde sınıflandırdığımız filamentler daha çok farklı sektör veya endüstrilerde farklı amaçlarla kullanılan filamentlerdir.
PLA Filamentler
Organik bir yapıya sahip olan PLA filamentler, en popüler olanlarıdır. Ev ortamında kullanılması için en uygun filament çeşididir. Diğer türlere göre özellikle ABS çeşidine göre çok daha düşük sıcaklıkta baskı işlemini gerçekleştirmektedir. Baskı sırasında rahatsız edici bir koku vermeyen FLA filamentler yapısı gereği biyolojik olarak kolayca parçalanabiliyor. Bu özelliği itibariyle en çevreci filament çeşididir. PLA’lar daha çok ABS ile kıyaslanır. Çünkü en yaygın kullanılan filament türleri bunlardır.
ABS filamentlere göre basımı oldukça kolay olan PLA filamentler, sert bir yapıya sahiptir. Bu sebeple darbelere karşı dayanıklıdır. Hafif esnekliğe sahip olması ise kırılgan olmasına neden olur. PLA filamentler baskı sıcaklığı 190°C – 220C° değerleri arasındadır. 3 boyutlu yazıcı için yatak sıcaklığı da 50°C – 70°C aralığındadır.
PLA filamentlerin biyolojik yapısında insan sağlığına zararlı bir madde içermemektedir. Vücudumuza temasında hiçbir zararı olmayacaktır. Verdiği baskıda parlak bir yapı ortaya çıkarır.
ABS Filamentler
Daha önce de belirttiğimiz üzere ABS filamentler, PLA filamentlerden sonra en popüler filament çeşididir. Kimyasal yapısı gereği PLA filamentlere göre basımı biraz daha zordur. ABS filamentler, birçok hususta PLA filamentlerden daha başarılıdır. Örneğin ABS filamentler, ev eşyaları ve tüketim ürünlerinde sıklıkla kullanılmaktadır.
ABS filamentler PLA’ya göre çok daha dayanıklıdır. Baskı işlemi esnasında yine PLA’ya göre daha yüksek sıcaklıklarda çalışılır. Esneklik özelliği düşüktür.
Kimyasal yapısı gereği yine baskı sırasında oluşan dumana dikkat etmelidir. Kesinlikle ABS filamentinden çıkan duman solunmamalıdır. Hammadde özelliği sebebiyle yiyecek ve içecekler ile kullanılması önerilmez. Baskı sıcaklığı 230°C – 260°C değerleri arasındadır. 3 boyutlu yazıcı yatak sıcaklığının ise 80°C – 120°C arasında olması önerilir.
PETG Filament
Dünya’da en yaygın olarak kullanılan plastik çeşidi olan PET’ler (Polietilen tereftalat) bilindiği üzere (su/içecek şişeleri) geniş bir kullanım alanına sahiptir. İşte bir filament türü olan PETG’lerin basımı PLA’lar gibi kolaydır. Ayrıca ABS filamentlerden daha dayanıklıdır.
PETG filamentler için PLA ve ABS arasında bir özelliğe sahiptir. Hafif ve esnek bir yapısı vardır. PETG havadaki nemi emebilmesi özelliği nedeniyle serin ve kuru bir ortamda bulundurulması gerekmektedir. Baskı sıcaklığı 220°C–250°C ve yatak sıcaklığının da 60°C–70°C arasında olmalıdır.
STH Filament
STH filamentler, bitkisel (biyopolimer) bir yapıya sahiptir. Endüstriyel amaçla üretilmiştir. ABS’den daha yüksek darbe dayanımına sahiptir. Ayrıca PLA’nın neredeyse iki katı ısı dayanımına sahiptir.
Yüzey kalitesi ve kolay baskı özellikleriyle en başarılı biyopolimerdir. STH filamentin en önemli avantajlarından biri açık kasa yazıcılarla PLA baskı değerleriyle ABS dayanıklılığında ürün elde edebilmesidir. Baskı Sıcaklığı 170-210 °C ve yatak sıcaklığı 0-80 °C arasında olmalıdır.
Esnek(Flex)
3 boyutlu yazıcılarda esnek yapıda baskılar elde etmek de mümkün. Bu sebeple üretilen esnek filament çeşitleri olan TPE (Termoplastik Elastomerler), TPU (Termoplastik Poliüretan) ve TPC (Termoplastik Kopolyester) türleri bulunmaktadır.
TPE filamentler kauçuk bir özelliğe benzer niteliktedir. TPU filamentler, özel bir TPE çeşididir. TPE geneline göre biraz daha katı bir yapıya sahiptir. Soğuk ortamlarda esnekliğini daha iyi korur. TPC ise TPU kadar yaygın kullanılmamaktadır. Baskı Sıcaklığı 210°C–235°C ve yatak sıcaklığı 60°C–70°C arasında olmalıdır.
Şeffaf Filamentler
Şeffaf bir şekle sahip baskılar için geliştirilmiş PLA ve PETG filamentler bulunmaktadır. Bu nedenle teknik özellikler bakımından bu filamentler ile aynı özelliklere sahiptirler.
Şeffaf tip filamentler kullanılırken baskıda dikkat edilmesi gereken nokta, basılmak istenen ürünün duvar kalınlığıdır. Yani duvar kalınlığı 3D yazıcınızın nozzle çapından ne kadar fazla ise şeffaflık görüntüsü o kadar düşük olur.
Ahşap, Tahta, Bambu Filamentler
Bu tip filamentler ağaç lifi ve PLA karışımı bir yapıya sahiptir. Yüzeyine temasta tahta hissi veren bu filamentler, baskılarda hoş bir görünüm ortaya koyar. Esnekliğin önemli olduğu durumlarda baskı aşamasında daha az filament kullanılmalıdır. Ancak ahşap görünümün ön planda tutulduğu baskılarda fazladan filament kullanılmalıdır.
Baskı sıcaklıkları 195°C–220°C ve yatak sıcaklığı ise 60°C–70°C arasında olmalıdır.
Antibakteriyel Filamentler
Antibakteriyel filmamentler yapıları gereği baskı parçaları üzerinde bakteri barındırmazlar. PLA katkılı bir filamenttir. Bakteri barındırabilecek ortamlarda kullanılacak baskı parçaları için idealdir. PLA ile aynı yapıda olması sebebiyle sağlığa zarar veren bir özellikte değildir.
Direnc.net stoklarında yer alan filamentlere buradan ulaşabilirsiniz.