Bu yazımızda yine elektriksel bir parametreyi ölçmemize yarayan özel bir ölçü aletini inceleyeceğiz. Elektronik devrelerinde sıkça rastladığımız kondansatörlerin kapasitesini ölçmemize yarayan Kapasitemetrelere detaylı bir şekilde bakalım.
Kapasitemetre Nedir?
Bir Kapasitemetre, özel bir test cihazıdır. Belirli bir kondansatörün/kapasitörün potansiyel kapasitansını/Farad değerini belirlemek için kullanılır. Bu ölçü aleti, birçok farklı bağlamda kapasitansı ölçmek için birçok çeşit ve boyutta üretilmiştir. Öte yandan kapasitans ölçme yeteneği, tüm multimetrelerde olmasa da bazılarında bulunduğunu daha önceki yazılarımızda belirtmiştik.
Fiziksel olarak Kapasitemetre ölçü aletlerinin çoğu, test için bir kondansatöre bağlanabilen iki uçlu basit el tipi şeklindedir.
Daha eski modellerde analog ekran kullanıyordu. Ancak artık oldukça nadir kullanılmaktadır. Özel kapasitemetre türleri, özellikle çok büyük veya çok küçük kapasitörleri test edebilecek şekilde özel tasarlanan problara sahiptirler.
Kapasitemetrelerle Ölçüm Nasıl Yapılır?
Öncelikle kondansatörlerin yapısını hatırlayalım. Elektrik yükü bir kondansatörde birikir ve geçici olarak depolanır. Kondansatörler, bir dirençle ayrılmış iki iletken plaka üzerinde pozitif ve negatif yükler şeklinde enerji tutar. Bu iki plaka arasında oluşan alanda yük tutulur. Bu yük daha sonra serbest kalır. Kondansatörler, piller kadar uzun süreli enerji depolayamazlar ancak depolanan enerjiyi çok daha hızlı boşaltabilir. Böylece bu kadar hızlı deşarj gerektiren uygulamalar için ideal bir çözümdür.
Bir kapasitörün elektrik yükü biriktirme yeteneği, kapasitansı olarak adlandırılır ve kapasitemetre tarafından ölçülen bu değerdir. Kapasitemetrenin 2 probu kondansatörün 2 farklı terminaline bağlanır. Kutuplu kondansatörlerde (+) kutuba kırmızı prob ve (-) kutuba ise siyah prob bağlanmalıdır. Kondansatörün üzerinde yer alan Farad değerine göre kapasitemetrenin uygun kademesi seçilir. Böylece ekranda ölçülen kondansatörün Farad değeri öğrenilir.
Farad değerini bilmediğimiz bir kondansatörün ölçümünü yapmak istediğimizde ise önce kondansatörün terminallerini kapasitemetrenin problarına yukarıda belirttiğimiz şekilde bağlarız. Ardından kapasitemetredeki kademeler ekranda anlamlı bir değer çıkana kadar tek tek denenmelidir. Bu şekilde kondansatörün Farad değerini kolayca bulabiliriz.
Kondansatörler bilindiği üzere çok çeşitli boyutlarda ve değerlerde üretilmektedir. Güç aktarımında kullanılan büyük modellerinden tutunda, entegre devrelerinde kullanılan küçük kapasitörlere kadar bir çok çeşidi bulunmaktadır. Bu sebeple özel ve son derece hassas kapasitemetre modelleri de bulunmaktadır.
Direnc.net stoklarında yer alan kapasitemetrelere buradan ulaşabilirsiniz.